بررسی نوآوری های غزل دهه هفتاد در محفل شعر حوزه هنری فارس

به گزارش روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی استان فارس، در این نشست هاشم کرونی شاعر و منتقد به بررسی سیر تاریخی تحولات دهه هفتاد و چگونگی تغییر در حوزه ادبیات کلاسیک ایران پرداخت.

 وی با اشاره به فضای اجتماعی آغاز دهه هفتاد اظهار داشت: ایران در آغاز  این دهه یکپارچه شور و تحول برای نوسازی و حرکت رو به جلو بود و این مسئله علاوه بر حوزه های اقتصادی و عمرانی، در عرصه فرهنگ و هنر نیز مشهود بود.

وی افزود: به طور کلی ادبیات ایران در دو عرصه شعر کلاسیک و شعر نو هر کدام شاهد فعالیت دو گرایش کلی بود. نخست شاخه محافظه‌کار که خواهان حفظ وضعیت موجود ادبی بود و دیگر شاخه تحول خواه و آوانگارد که به دنبال تجربه‌های متفاوت و رو به جلو بود.

این شاعر و منتقد ادبی ادامه داد: در حوزه شعر نو این تحول‌خواهی به جریان موسوم به شعر دهه ۷۰ منتهی شد که بدنه اصلی آن شاگردان کارگاه دکتر براهنی و در پی ارائه تجربه هایی از شعر گفتن در وضعیت پسامدرن بودند که عمدتاً به تجربه های متفاوت در عرصه زبان انجامید.

وی با اشاره به تجربه های متفاوت غزل سرایی در دهه های قبل اظهار داشت: گرچه شاعران مختلفی در دهه های ۴۰ و ۵۰ سعی در ارائه تجربه های متفاوت در غزل داشتند اما شاید یکی از شکل یافته ترین تجربه ها از آن منوچهر نیستانی بود که انتشار مجموعه ای از شعرهای او با نام دو با مانع در سال 1369 سبب توجه شاعران دهه هفتاد به وی شد.

کرونی تصریح کرد: غزل های نئوکلاسیک حسین منزوی، بهبهانی و محمد علی بهمنی هر کدام دریچه ای تازه به نوآوری شدند که در تغییر نگاه شاعران دهه هفتاد موثر بود به همین دلیل در نیمه اول این دهه با وجود فقدان وسایل ارتباطی امروز گروه های مختلفی از شاعران در استان های مختلف تجربه‌هایی نزدیک به هم ارائه دادند.

وی افزود: محمد سعید میرزایی در کرمانشاه و سپس در کرج،  علی نسیمی هاشم کرونی و مجتبی صادقی و گروهی دیگر از شاعران در شیراز و مرودشت فارس، مجید معارف وند، هادی خوانساری و نام های اشنای دیگری در کرج همراه با چهره های جدی شعر خراسان، اصفهان و گیلان و تعداد قابل توجهی شاعر دیگر که مجال نام بردن از همه آنها فراهم نیست در این تجربه سهیم بودند.

 شاعر مجموعه بی دهان بی الفبا افزود : این شاعران بدون نقشه قبلی و طرح و برنامه پیشینی، در مقطع زمانی مشخصی تجربه های مشخص داشتند که بسیار به هم نزدیک بود و این نبود مگر نیاز زمانه به تحول  کهچنین همگرایی را سبب شد.

وی تصریح کرد: امروز با گذشت سالها از آن دهه، وقتی به مرور آن روزها می پردازیم متوجه می شویم این تحول محصول نیاز زمانه و سفارش جامعه بود به همین سبب مورد استقبال قرار گرفت و به زودی همه شهرها و استان ها و فضای ادبیات کلاسیک و حتی شاعران شعر نو را متوجه خویش کرد.

کرونی با اشاره به ایستا نبودن زمانه و ادامه حرکت گفت: البته نه همه آن شاعران به این جریان وفادار مانده و این مسیر را ادامه دادند و نه همه آنها که ادامه دادند رنگ ماندگاری گرفتند و شاید چکیده همه آن تجربه ها و مهم ترین دستاورد دهه هفتاد آثار و نظرات محمد سعید میرزایی و غزل فرم باشد.

وی در پایان اظهار داشت: برخی از آن شاعران مانند میرزایی و نسیمی نگاه تئوریک به کار خویش داشتند این رویه در دهه ۸۰ و تجربه موسوم به غزل پست مدرن مسیر دیگری در پیش رفت اما بعد تئوریک و ارائه نظریه در این جریان تقویت شد و آن جریان ساختار گروهی و همگرایی بیشتری داشتند که  ان شاءا... در بررسی شعر دهه هشتاد به آن خواهیم پرداخت

شایان ذکر است سلسله جلسات تاریخ تحلیلی شعر امروز در عصر انقلاب اسلامی سلسله مباحثی است که از سوی هاشم کرونی در نشست های هفتگی محفل شعر حوزه هنری فارس ارائه شده که از دهه 50  آغاز شده و قرار است تا پایان دهه ۹۰ را در بر گیرد.