پیادهروی اربعین حسینی نمایشی بزرگ از اتحاد میان شیعیان جهان و البته عاشقان امام حسین (ع) در ادیان مختلف، نمایشی که بر مبنای مولفههای فکری جهان تشییع بنا نهاده شده است و بهترین فرصت برای تئاتر جمهوری اسلامی ایران به عنوان هنری پویا است که بتواند با انتقال مفاهیم انقلابی و ملی خود به زبانهای مختلف سرآغازی نو را به دور از ادبیات سیاسی و دیپلماتیک و بدون واسطه میان دولتها با مردم بیش از 70 کشور دنیا برقرار کند.
در هیچ یک از جشنوارههای تئاتر دنیا این میزان فضای مناسب برای اجرای تئاتر از سوی یک کشور و از آن مهمتر این میزان اندیشه و مولفههای فرهنگی مشترک یافت نمیشود. خوشبختانه امسال و پس از برگزاری دومین همایش تئاتر مردمی اربعین، روایت راهیان مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری دومین گام خود را در عرصه بین الملل برداشت و تجربه برگزاری دو دوره اجرای آثار به صورت میدانی و هم قدم با زائران حسینی در مسیر پیادهروی اتفاقی است که برای اولین بار رخ می دهد و البته هر ساله که میگذرد بر تجربه اجرایی گروهها و ستاد اجرایی این همایش افزوده میشود.
آنچه در طی دومین همایش تئاتر مردمی اربعین میتواند مهمترین دستاورد قلمداد شود، حضور فعال و مورد پذیرش در میان موکبهای مردمی کشور عراق بود، مسئلهای که شاید در ابتدا سخت به نظر میرسید اما وجود اشتراکات اعتقادی و فرهنگی باعث شد این نگرانی از سوی از دو طرف برداشته شود و نه تنها موکبهای عراقی میزبان نمایشهایی به زبان عربی بودند بلکه آثار فارسی نیز در موکبهای عراقی فرصت و جایگاه اجرا یافت و یکی از زیباترین تصاویر وحدت آفرین میان دو کشور را رقم زد. تئاتر مردمی به واقع تئاتری است که براساس مبانی فکری و شرایط مردمی مجال اجرا پیدا میکند و در اصل بانیان آن دولتها نیستند و این جریان سیال مردمی است که تصمیم میگیرد نمایشها کجا و با چه شرایطی اجرا شوند، در این بین اما نظارت و ارزشیابی آثار جایگاهی فرا مردمی را طلب میکند که حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی در این راستا تمام تلاش خود را در جهت ارائه آثاری بدون تنش، سند و نامناسب را در کنار عرضه آثاری با کیفیت به لحاظ فرم و اجرای اثر در دست گرفته است و امید است بتوان هرساله شرایط را بهبود بخشید.
یکی از نیازهای جدی که در دورههای آتی به شکلی جدی به آن پرداخته میشود افزایش زبانهای ارائه اثر است، چراکه حضور زائرانی از کشورهای مختلف میطلبد که بسته اجرایی آثار نمایشی شامل زبانهای مختلفی نیز باشد تا بتواند تعداد مخاطبان بیشتری را با خود همراه کند.
در پایان نیز باید از تلاش 120 هنرمند حاضر دراین همایش تشکر کرد که با نیتهای خالص و در راستای خدمتی هنری در میان تمام خادمان امام حسین (ع) قدم در این راه گذاشتند و در کنار اعمال دینی خود به اجرای تئاتر و انتقال مفاهیم عاشورایی و مقاومت اسلامی پرداختند، تشکر کنم.
-کوروش زارعی؛ مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری
*صبا