طلاب و فضلای هنرمند حوزه های علمیه در ضیافت اشراق شیراز

بعضی افراد انگار به دنیا آمده اند تا کار کنند و اگر یک روز کار را از آنها بگیری انگار رگ حیاتشان را قطع کرده ای. حال اگر این قبیل افراد در جایگاه مدیریت قرار بگیرند تبدیل به موتور محرکی می شوند که می توانند یک شهر را همراه خود به حرکت وادارند.

اینکه چرا و چگونه وحید فرجی، مدیر ده پانزده ساله حوزه هنری قم، معاون و سرپرست اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم یک شبه از دومین حرم حضرات اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام در ایران اسلامی گذارش به حرم سوم می افتد و اهل درس را وا می نهد و همنشین اهل دل و گوشه نشین زیارتگه رندان جهان می شود حکایتی دارد که این مجال کوچک فرصت پرداختن به آن را ندارد اما هرچه هست رییس حوزه هنری انقلاب اسلامی فارس از او خواست تا روزهای شیرازنشینی را با بچه های حوزه هنری تقسیم کند و به راستی حسن خلق این دو که رفیقان قدیمی بودند نشان داد دو سلطان می توانند در اقلیمی بگنجند اگر خودبینی و خودرایی در مرامشان نباشد.

اینک او که قائم مقام و معاون فرهنگی حوزه هنری انقلاب اسلامی استان فارس است ایده ای را به مرحله عمل رسانده که حاصلش یک فستیوال بزرگ هنری است. هفته فرهنگی هنری اشراق  ویژه فضلا و طلاب حوزه های علمیه کشور در شیراز که بی گمان یکی از بزرگترین رویدادهایی است که از 11 تا 15 آذرماه  به مناسبت هفته وحدت در شیراز برگزار خواهد شد.

این همه بهانه ای است تا گپی با وی بزنیم و از این رویداد بپرسیم.

شاید در وهله نخست کنار هم قرار گرفتن هنر و حوزه های علمیه برای برخی که آشنایی چندانی با این نهاد ندارند عجیب باشد شما که با هر دو مقوله آشنا هستید از نقش و جایگاهی که هنر در میان طلاب و فضلای حوزه های علمیه دارد بگویید.

فضلا و طلاب حوزه های علمیه که وظیفه پاسداری و گسترش و ترویج فرهنگ والای اسلامی را دارند در مواجهه با هنر به عنوان یکی از ابزار کارآمد تبلیغ وظیفه حساسی را به عهده دارند

این گروه از سویی لازم است به نقش و  اهمیت انکارناپذیر هنر در تبیین و القای مفاهیم انسانی و یا شیطانی پی برند و با شناخت این تیغ دولبه در تقویت نقش سازنده هنر تلاش نمایند و با نقش مخرب آن به مقابله برخیزند در این راستا آگاهی از جایگاه هنر در عصر کنونی به عنوان ابزار موثر قدرتمندان جابر و منادیان نحله های منحرف، ضروری به نظر می رسد درک شیوه های استفاده گروه های منحرف از ابزار هنر، اینکه آنان چگونه افکار باطل خود را که گاه با بدیهی ترین اصول انسانی سازگار نیست در لباس زیبای هنر به مخاطبان گمراه و جویای راه عرضه می کنند و راه دروغین خود را صراط سعادت معرفی می نمایند از ضروری ترین اقداماتی است که از سوی دل سوختگان فرهنگ و معارف شیعی می بایست مورد توجه قرار گیرد. کام بعدی در این راه آشنایی با  هنر به شکل تخصصی است اگر کسانی توانایی و استعداد آفرینش اثر هنری را دارند در این زمینه تلاش نمایند و اگر هم فاقد چنین استعدادی هستند لااقل در شناخت هنر به عنوان یک منتقد و شناسنده هنر هدایت گر از هنر گمراه کنند توفیق یابند بدیهی است که در طی این مراحل نیز هنوز مقصد و مقصود نهایی به دست نمی آید هدف نهایی و اساسی زمانی به دست خواهد آمد که هنر آفریده شده در راستای تبلیغ و تبیین معارف اسلامی باشد و نقش موثر خود را به عنوان مبلغ فرهنگ ناب اسلامی به خوبی ایفا کنند.

یکی از اصلی ترین نیازها برای رسیدن به این هدف نهایی، آگاهی کافی هنرمند از معارف اسلامی و تزکیه نفس اوست تا بتواند معارف اصیل اسلامی را به خوبی بشناسد و نیز در به کارگیری هنر، از راه صواب منحرف نشود این دو شرط اساسی را می توان در میان فضلا و طلاب حوزه های علمیه یافت. زیرا آنان به دلیل حضور مستمر در مراحل تحصیلی حوزه های علمیه و زندگی در فضای معنوی حوزه، در دوره ای طولانی، این ویژگی ها را کسب کرده اند در صورتی که با زبان هنر نیز به خوبی آشنا گردند، در رسیدن به آن هدف نهایی یعنی استفاده از هنر در تبلغ دین مبین اسلامی موافق خواهند بود.

* علت برگزاری هفته فرهنگی هنری اشراق ویژه آثار هنری طلاب و فضلا حوزه های علمیه در استان فارس چیست؟

باتوجه به فعالیت های حوزه هنری کشور که در راستای ارتقاء هنر متعهد و دینی، کشف و پرورش استعداد هنری در کنار تولید آثار فاخر است  و همچنین سابقه برگزاری ده دوره کنگره ملی شعر و قصه طلاب و عضویت در هیات امناء دبیرخانه دائمی جشنواره هنر آسمانی ویژه طلاب و فضلا سراسر کشور و تجربه برگزاری جشنواره متعدد هنری فرصت مساعدی یافتم تا دو نهاد اثرگذار حوزه هنری انقلاب اسلامی فارس و  دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم که چند سالی است تولیت برگزاری جشنواره های ملی اشراق در رشته های مختلف هنری در قم را بر عهده دارد کنار هم قرار گیرند و یک رویداد مشترک را رقم بزنند.. این قصه آنجا اهمیت بیشتری می یابد که بدانید دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم نقش بی بدیلی در توسعه فرهنگ و هنر در نهاد باعظمت حوزه دارد و از آنجا که من نیروی کوچکی از مجموعه بزرگ این دفتر محسوب می شوم به خوبی با شان و منزلت آن آشنایی دارم. علاوه بر آن با منزلت حوزه هنری نیز به دلیل سوابق طولانی ام در آن آشنا بودم و می دانستم که کنار هم قرار گرفتن این دو مجموعه یعنی یک رویداد بزرگ هنری با عظمت داشتن.

* به هر حال هر برنامه اهدافی دارد اهداف این رویداد فرهنگی هنری از نگاه شما چیست؟

برای این برنامه کار کارشناسی صورت گرفته و اهدافی نیز تعیین کرده ایم که عمده ترین این اهداف را در این مقطع به عنوان اهداف اولیهمی توان در 3 محور کلی دید: نخست شناسایی هنرمندان طلبه (برادر و خواهر) حوزه علمیه استان فارس دوم معرفی توانمندها و ظرفیتهای هنری طلاب و فضلا حوزه های علمیه کشور به استان فارس و نهایتا برقرار ارتباط و تعامل سازنده طلاب هنرمند با مراکز و محافل فرهنگی و هنری استان

*آیا قرار است این برنامه یک اتفاق واحد باشد یا استمرار خواهد داشت؟

برای پاسخ به این سوال باید به گذشته برگردیم. به دلیل سازماندهی فعالیتهای هنری طلاب و فضلای سراسر کشور از سال 1385 و در پی برگزاری اولین جشنواره هنر آسمانی در قم دبیرخانه دائمی این جشنواره با همکاری مرکز مدیریت حوزه های علمیه، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، حوزه  هنری کشور، مرکز پژوهشهای صداوسیما تشکیل شد که تاکنون چندین جشنواره سراسری را برگزار کرده است طی جلساتی که در رابطه با برگزاری این هفته فرهنگی و هنری با مراکز حوزوی و فرهنگی استان داشتیم مقرر شد برنامه ریزی جهت تشکیل دبیرخانه دائمی هماهنگی فعالیت های طلاب هنرمند استان فارس تشکیل شود. بدین ترتیب می توان به استمرار این قبیل حرکت ها امیدوار بود.

*طلاب استان فارس چه وضعیتی در جشنواره های هنری طلاب و فضلای حوزه های علمیه در سطح ملی داشته اند؟

باتوجه به اینکه بنده مسئولیت مدیریت اجرای دبیرخانه دائمی جشنواره هنر آسمانی ویژه طلاب فضلا حوزه های علمیه سراسر کشور را برعهده داشتم و چند دوره جشنواره هنر آسمانی ویژه طلاب فضلا حوزه های علمیه در شهرستان مقدس قم را در کارنامه دارم و آشنایی کاملی که با آثاری که از طلاب و فضلای استان های مختلف به این دبیرخانه ارسال می شود دارم بایستی عرض کنم آثار خوبی از هنرمندان طلبه استان فارس مورد داوری قرار گرفته در اکثر رشته ها طلاب هنرمندان استان فارس حضور داشتند به ویژه در حوزه ادبیات حضور فعال داشته اند که به عنوان نمونه در جشنواره چهارم هنر آسمانی در حوزه ادبیات استان جایگاه بسیار خوبی داشته است.

* در پایان برنامه های این هفته در شیراز را معرفی کنید

در این هفته فرهنگی هنری با حضور بیش از سی نفر از هنرمندان شاخص حوزه علمیه قم و همکاری مراکز حوزوی و فرهنگی استان از 11تا 15 آذرماه در ایام هفته وحدت و ارائه آثار با موضوع وحدت  اسلامی در حوزه هنری برگزار می شود. این برنامه ها در قالب نمایشگاهی از آثار تجسمی در رشته های خوشنویسی، نقاشی، گرافیک و نمایشگاه آثار هنری طلاب جلسات اکران و نقد سینمای غرب میزگردهای تخصصی فلسفه هنر/هنر و رسانه/شعر وحدت ورک شاپ های تخصصی تجسمی، خوشنویسی نشست تخصصی فلسفه هنر دینی نشست های سواد رسانه ای اکران و نقد فیلم های برگزیده جشنواره فیلم حوزه

نشست عصر نویسنده کارگاه های تخصصی شعر و داستان شب شعر بزرگ وحدت اسلامی و مدافعان آفتاب برگزار خواهد شد.

امیدواریم این حرکت باتوجه به پیشینه حوزه علمیه فارس و فضلای آن در زمینه هنری علی الخصوص ادبیات و خوشنویسی دارای پیشینه ارزشمند معنوی است پربارتر از قبل ادامه یابد.

*چه نهادهایی در این راه با شما همکاری داشته اند؟

در ابتدا جا دارد از نظر مساعد نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در فارس و امام جمعه شیراز و مجموعه استانداری فارس تشکر کنم. اما در این راه حوزه علمیه استان و مجموعه های مرتبط از جمله مرکز مدیریت حوزه علمیه فارس، مرکز خدمات حوزه علمیه فارس و مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران فارسهمراهی و همدلی خوبی داشتند که جا دارد از آنان نیز سپاسگزاری کنم.

البته نهادهای مختلف استان همچون سازمان تبلیغات اسلامی فارس، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مرکز فارس، بسیج طلاب، معاونت فرهنگی اجتماعی و سازمان فرهنگی هنری شهرداری شیراز و اداره کل اوقاف و امور خیریه فارس نیز همراه ما بوده اند.

همچنین جا دارد از مساعدت مدیریت و کارکنان مجموعه سرزمین سبز شهرصدرا که پشتیبان ما بوده اند نیز صمیمانه تشکر کنم.

 گفت و گو و تنظیم: هاشم کرونی